Rechten en plichten van Oekraïense vluchtelingen in Nederland

Waar kunnen Oekraïense vluchtelingen een bewijs van verblijf krijgen?

Oekraïense vluchtelingen hebben vanaf 1 september 2022 een bewijs van verblijf nodig. Ook als zij willen werken of onderwijs willen volgen.

Wanneer deze vluchtelingen vallen onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming en ingeschreven staan in de basisregistratie (BRP) van de gemeente, kunnen zij een afspraak maken voor het ophalen van het bewijs van verblijf.

Afspraak maken

Het maken van een afspraak kan via de online Afsprakenplanner van de IND. Dat kan voor maximaal 6 (minderjarige) gezinsleden tegelijk per afspraak.

Later kunnen zij het document persoonlijk afhalen. De dichtstbijzijnde ophaallocatie van het IND vanuit Weststellingwerf is in Assen.

Meer informatie?

Meer informatie over het maken van een afspraak en het ophalen van het bewijs vindt u op de website van de IND.

Krijgen vluchtelingen uit Oekraïne een uitkering of basisinkomen?

Het kabinet heeft een regeling voor leefgeld voor Oekraïense vluchtelingen gemaakt. Vluchtelingen die ingeschreven zijn in de Basisregistratie persoonsgegevens (BRP) krijgen € 260 leefgeld per maand om bijvoorbeeld eten en kleding van te kopen. Vluchtelingen die bij een gastgezin wonen, krijgen daarnaast een maandelijks bedrag om een bijdrage te kunnen leveren aan de kosten die het gastgezin maakt. Deze wooncomponent is € 215 per volwassene en € 55 per minderjarige per maand. Het gastgezin zelf krijgt geen vergoeding.

Het leefgeld stopt wanneer de vluchteling uit Oekraïne betaald werk gaat doen.

De gemeente zorgt voor de uitbetaling van het leefgeld. Voor de uitbetaling hebben de volwassen vluchtelingen een IBAN-bankrekening nodig. De gemeente maakt het leefgeld over per volwassene of per gezin.

De vluchtelingen kunnen voor de aanvraag van het leefgeld een afspraak maken via 14 0561 of via 0561-691234.

Heeft een vluchteling nog geen IBAN-bankrekening? Dan is het belangrijk dit te regelen vóór het aanvragen van het leefgeld.

Wordt gezondheidszorg aan vluchtelingen uit Oekraïne vergoed?

Vluchtelingen uit Oekraïne die in Weststellingwerf wonen, kunnen terecht bij de huisartsen en tandartsen in de gemeente. Heb je vluchtelingen in huis die zorg nodig hebben? Neem dan contact op met je eigen huisarts of tandarts. In noodgevallen kun je net als anders het alarmnummer 112 bellen.

Hebben vluchtelingen een zorgverzekering nodig?

Vluchtelingen uit Oekraïne vallen vanaf 01 juli 2022 onder de Regeling Medische Zorg Ontheemden (RMO). Dat betekent dat zij geen zorgverzekering hoeven af te sluiten. En dus geen premie en geen eigen risico hoeven te betalen. Naast de zorg uit het basispakket (zoals huisarts, ziekenhuis en therapie), wordt ook sommige zorg buiten het basispakket door de overheid vergoed. Denk aan mondzorg bij directe pijn, anticonceptie en abortus. Welke zorg precies onder het basispakket valt, is te vinden op de website van de Rijksoverheid.

Vanaf 1 augustus 2022 hoeven Oekraïense vluchtelingen die in Nederland werken ook geen Nederlandse zorgverzekering meer af te sluiten. Vanaf die datum vallen ook werkende vluchtelingen onder de Regeling Medische Zorg Ontheemden (RMO). Werkende Oekraïense vluchtelingen die al een zorgverzekering hadden afgesloten, ontvangen een brief van hun zorgverzekering. Hierin staat dat de verzekering wordt stopgezet.

Meer informatie?

Lees meer vragen en antwoorden over zorg voor vluchtelingen uit Oekraïne op de website van de Rijksoverheid.

Mogen vluchtelingen werken op de Nederlandse arbeidsmarkt?

Vluchtelingen uit Oekraïne mogen werken, wanneer zij zijn ingeschreven in Basisregistratie persoonsgegevens (BRP). Vanaf 1 september 2022 hebben vluchtelingen daarnaast ook een bewijs van verblijf nodig.

Officieel verblijft een Oekraïense vluchteling na 1 september zonder bewijs van verblijf onrechtmatig in Nederland. Onder voorwaarden is het tot 31 oktober 2022 mogelijk om te werken zonder bewijs van verblijf en zonder tewerkstellingsvergunning. Het is verstandig om zo snel mogelijk een afspraak te maken voor het ophalen van een bewijs van verblijf. Kijk voor meer informatie op de website van de IND.

Wanneer vluchtelingen uit Oekraïne betaald werk gaan doen, krijgen zij geen leefgeld meer van de overheid.

Mogen kinderen uit Oekraïne in Nederland naar school?

Kinderen hebben recht op onderwijs. De onderwijsorganisaties in de gemeente Weststellingwerf hebben aangegeven dat kinderen uit Oekraïne welkom zijn op de scholen in de gemeente. Er volgen op dit moment al een aantal kinderen uit Oekraïne les op scholen in de gemeente Weststellingwerf.

Vang jij als gastgezin Oekraïense kinderen op, dan kun je contact opnemen met een school over de plaatsing.

Vanaf 1 september hebben Oekraïense kinderen voor het volgen van onderwijs in Nederland een bewijs van verblijf nodig. Het is verstandig om zo snel mogelijk een afspraak te maken voor het ophalen van een bewijs van verblijf. Kijk voor meer informatie op de website van de IND.

Hoe verkrijgen Oekraïners in Nederland hun rechten?

Inschrijving in de BRP

Oekraïners die in Nederland verblijven, moeten zo snel mogelijk aangifte doen van verblijf in Nederland en op welk (tijdelijk) adres dat is. De gemeente schrijft hen dan in in de BasisRegistratie Personen (BRP). Als je ingeschreven bent in de BRP krijg je een burgerservicenummer (BSN). Een BSN heb je nodig om bijvoorbeeld een bankrekening te openen of een uitkering te krijgen.

Vluchtelingen uit Oekraïne kunnen voor de inschrijving in de BRP een afspraak maken via 14 0561.

Het is belangrijk dat een gezin samen langskomt en niet de gezinsleden apart. En natuurlijk dat ze alle (reis)documenten met persoonsgegevens naar de aangifte afspraak meenemen. Niet alle vluchtelingen uit Oekraïne hebben een paspoort bij zich, vooral de kinderen niet. Daarom kost het inschrijven soms meer tijd.

Op de website van de rijksoverheid staan veel gestelde vragen en antwoorden over de inschrijving van Oekraïense vluchtelingen in de Basisregistratie Personen (BRP).

Meer informatie over de verblijfsrechten

Volgens de Europese richtlijn tijdelijke bescherming krijgen gevluchte Oekraïeners tijdelijke bescherming. Meer informatie hierover en over de rechten van gevluchte Oekraïeners vind je hier.

Veelgestelde vragen en informatie over verblijfsrechten van gevluchte Oekraïeners in Nederland lees je op de website van de Immigratie- en Naturalisatiedienst.

Vanaf 1 september hebben Oekraïense vluchtelingen een bewijs van verblijf nodig als zij in Nederland willen wonen, werken of onderwijs volgen. Het is verstandig om zo snel mogelijk een afspraak te maken voor het ophalen van een bewijs van verblijf. Kijk voor meer informatie op de website van de IND.